Het zit in de familie

 

Gisteren was ik aan het winkelen.
IJdel als ik ben bekeek ik mezelf in een winkelruit.
Wat ik daarin zag deed mij beseffen hóe sterk ik op mijn zussen lijk.
Dezelfde lengte, zelfde houding en manier van lopen.
Dankzij mijn genen is het is heel duidelijk uit welke familie ik kom ( en daar ben ik blij mee 😉)

 

Helaas is mijn familie ‘belast’ met hart- en vaatziekten.

Enkele familieleden zijn op jonge leeftijd (voor en rond 50 jaar) getroffen door een hartinfarct.

Het zit dus in de familie, zeggen ze dan.

Kom je uit zo’n belaste familie, dan wordt geadviseerd om jaarlijks bloed te laten controleren, een hartfilmpje (ECG) te laten maken. Soms wordt zelfs geadviseerd om preventief een kinderaspirine te slikken.

Dit alles om eventuele hart- en/of vaatproblemen te voorkómen.

Wanneer een bepaalde aandoening in je genen zit, wil dat echter niet zeggen dat je de ziekte ook zult krijgen. Er zijn bepaalde omstandigheden die dit beïnvloeden.

 Epigenetica

Tot zo’n 10 -15 jaar geleden dacht men dat het genenpakket dat je mee gekregen hebt onveranderbaar is.

Inmiddels weten we dat dit niet het geval is, dankzij de epigenetica.

Epigenetica, wat is dat nou weer?

Epigenetica is de wetenschap dat genen aan en uitgeschakeld kunnen worden door omgevingsfactoren en leefstijl.Omgevingsfactoren zoals roken, stress, sporten, het dag- en nachtritme en bewegen. 

Genen kunnen dus ‘aan’ en ‘uit’ gezet worden.

Hoe dat werkt is best ingewikkeld. Waar het om gaat is dat er factoren zijn die jouw genen beïnvloeden.

Een voorbeeld van epigenetica:

Als een rokende moeder een zoon krijgt, dan heeft deze meer kans op overgewicht.

Als zij een dochter krijgt die vervolgens weer een zoon krijgt, dan heeft deze ook meer kans op overgewicht. Dit komt uit de Avon Longitudal Study 

De impact van leefstijl kan dus meerdere generaties beïnvloeden….

Het is een zeer ingewikkelde materie en het zou te technisch worden om dat helemaal uit te leggen.

Waarom is dit zo belangrijk?

Het zit nou eenmaal in de familie

In gesprekken over ziektes of aandoeningen hoor ik nogal eens dat er niets aan te doen is, dat het nou eenmaal in de familie zit.

Dat vader, moeder en/of broer en zus ‘het’ ook hebben. En dat ze preventief onderzocht worden.

 Toch zijn die onderzoeken niet écht preventief: op het moment dat er een afwijking vastgesteld wordt héb je de ziekte al.

 "Echte preventie begint bij je zelf"

Als voorbeeld mijn familie ‘aanleg’:

Moet ik nu ‘preventief’ medicijnen gebruiken? Jaarlijks onderzoek laten doen?

Degenen die een hartaandoening hebben gekregen, hadden leefomstandigheden die niet gunstig waren voor deze ziekte. Zoals bijvoorbeeld veel stress en roken.

 Hiermee wil ik niet zeggen dat het eigen schuld is. Absoluut niet!

 Soms zijn er omstandigheden waar je zelf niets aan kunt doen.

Zoals je hierboven gelezen hebt kunnen zelfs bepaalde invloeden van vorige generaties hier invloed op hebben.

 Goed voor jezelf zorgen

Voor mij is het wél een waarschuwing dat ik voor mijzelf goed moet opletten dat ik niet teveel overgewicht krijg, niet rook én op een goede manier met stress om ga.

Dit doe ik door gezonde voeding, voldoende beweging en mindfulness.

Conclusie

Wanneer je weet dat er bepaalde aandoeningen of ziektes in de familie voorkomen, wil dat niet zeggen dat jij dit ook zult krijgen.

Door te zorgen voor gezonde leefomstandigheden kun je hier invloed op uit oefenen.

Uiteraard is het geen garantie dat je niet ziek zult worden, maar je verkleint de kans hierop aanzienlijk.

 

Wetenschappers hebben vastgesteld dat epigenetische mechanismen een factor zijn bij een allerlei ziekten, waaronder kanker, hart- en vaatziekten en diabetes. Zij zeggen dat maar in 5% van de gevallen de ziekte aan erfelijkheid kan worden toegeschreven ( bron )